Finish

Vandaag de laatste fietsdag, terug naar Addis Abeba. 60 km over asfaltweg met her een der een diepe kuil. En met toenemend wandelend én vooral gemotoriseerd verkeer. Per definitie overladen, niet onderhouden vrachtauto's of (mini-)busjes. Dat is allemaal te begrijpen, maar toch vervelend als zij net de maximale uitlaat-gas-uitstoot hebben als wij de schone lucht het hardste nodig hebben, namelijk als we bergop gaan. Die laatste kilometers heb ik meer dan de dagelijks aanbevolen hoeveelheid koolstof, lood en zwavel binnengekregen. Nee, geef me dan maar die zand-/keien-weg , van paar dagen terug door de achterlanden, veel zuurstof en stikstof en hooguit wat meer silicium (van het zand). 
We komen strak om 15 uur aan in Solarvalley, waar de familie van Noud, en andere Ethiopische relaties ons een warme ontvangst bezorgen. Korte toespraken van Samson en Noud, opgeleukt met een reeds gemonteerde video van onze tocht en de mededeling dat we met sponsoring tot nu toe 8200 euro bijeengebracht hebben maken het feest compleet. De rondleiding in het demonstratie- en trainings-centrum van de Solar Energy Foundation laat zien hoe geweldig Samson aan de weg timmert. Tientallen panelen van verschillend type op zijn dak, diverse omvormers, controle-units en accu's voor opslag van overtollige energie. Maar vooral ook zijn opleidingscentrum waar hij reeds honderden lichtengineers heeft opgeleid. Hij doet daar ook kwaliteits inspectie van electronica en lichtbronnen en heeft de enige licht-bol in Ethiopie (voor het meten van licht opbrengst van lampen). Het is dan spijtig te horen dat de Ethiopische overheid niet zo stimulerend is op dit gebied en de electriciteit van het net (mits beschikbaar) zo goedkoop (ca. 1 eurocent) is dat investeren in solarsysteem niet aantrekkelijk is. De beste motivatie, naast het ontbreken van een lichtnet (zoals in Arso Amba), is de stabiliteit van de stroomvoorziening, waarbij die van zonne-energie veruit de onbetrouwbare levering van stroom van het elektriciteitsnet in positieve zin overtreft. 
Onze ontvangst wordt opgeluisterd door het Holland Heineken House uit Addis. En zoals het hoort ook met Hollandse gerechten; dat wil zeggen, bitterballen en friet uit een puntzak met mayo en ketchup! Daar heb ik van gedroomd. Het Ethiopisch eten viel me namelijk toch niet mee. Nagenoeg standaard is een maaltijd met Enjera, een soort vaatdoek-achtige pannekoek gemaakt van een speciale graansoort (Teff), die op een RVS schaal (maat dienblad) geserveerd wordt en waarop dan een bordje met gekookt vlees, roerei of een prutje gemaakt van linzen omgekiept wordt. Het eten gebeurt uitsluitend met de reine rechter hand. De linkerhand rust tussen de benen. Op mijn vraag waarom op die plek, kwam het vage antwoord dat het was om de hand te warmen....
Het prutje wordt naar binnengewerkt door het eten met je hand in te pakken met afgescheurde stukjes Enjera. De vingers mogen niet de mond in. Vaak worden zo'n schaal door meerdere mensen aangevlogen. De ultieme vorm van gastvrijheid is dan een hap in de mond geduwd te krijgen van je mede-eter. Nou, met alle respect voor dit Ethiopische gerecht, Willian en ik vonden dat toch te zwaar voor onze ingewanden. Vermoedelijk het zure deeg maakte onze magen de hele tour een overactieve chemische fabriek. Gelukkig werd een klein deel van Ethiopië rond 1930 even door de Italianen bezet en konden wij onze toevlucht zoeken in Spaghetti met knoflook en groente. Hoe dan ook, het was een geweldige ervaring, maar de gekookte aardappelen ga ik thuis toch snel weer waarderen.

Joost

Elke donatie is welkom!